Nat-in-nat of alla prima techniek, wat is dat?

Een techniek die ik zelf veel gebruik is de nat-in-nat techniek, deze staat ook wel bekend als ‘alla prima’ schilderen. Dit is een schildertechniek waarbij natte verf direct over eerdere natte lagen wordt aangebracht. Dit zorgt voor vloeiende overgangen, zachte kleureffecten en een spontane uitstraling in het kunstwerk. In dit artikel bespreek ik de voordelen, benodigdheden en toepassingen van deze techniek.

Wanneer is de nat-in-nat techniek ontstaan?

Het nat-in-nat werken is een oude techniek maar kreeg een vlucht tijdens het impressionisme, toen er meer buiten werd geschilderd en werken sneller af moesten zijn. Monet en Van Gogh maakten bijvoorbeeld soms binnen een dag een schilderij. Het paste ook bij de wens van impressionisten: om de spontaniteit van het moment vast te leggen, met een energieke en expressieve penseelstreek. Voor deze tijd werkten kunstschilders vooral met glaceringen, ofwel laag over laag waarvoor de ondergrond droog moest zijn. Dit waren lange processen.

Wat is de nat-in-nat techniek?

De naam zegt het eigenlijk al, de nat-in-nat techniek houdt in dat je meerdere lagen natte verf over elkaar aanbrengt zonder te wachten tot de eerdere laag is droog is. Op deze manier kun je kleuren direct op het doek mengen, wat resulteert in een dynamische en expressieve uitstraling.

Voordelen van de nat-in-nat techniek

Schilder je graag spontaan en expressief of wil je dat juist leren? Dan leent deze techniek zich goed voor het maken van een schilderij. Doordat de verf nat blijft, kun je soms in één sessie een schilderij afmaken. Het vraagt wel om een snelle werkwijze. Een ander voordeel is dat de kleuren zich op het doek mengen, en dit zorgt voor een vloeiende overgang tussen de verschillende kleuren en verrassende stukjes in je werk. Het is een techniek die veel wordt gebruikt bij olieverf maar ook prima kan worden toepast door kunstschilders die graag met acrylverf of aquarelverf schilderen.

Nadelen alla prima schilderen

Zijn er ook nadelen? Jazeker. Stel dat je blauw op je doek hebt opgezet en je voegt de kleur geel toe, dan wordt het dus groen. Het spontaan laten vervloeien van je kleuren kan kleurstellingen opleveren die je niet wilt. Ook kun je met het mengen kleuren vervuilen. In dat geval zul je even moeten wachten totdat een laag is opgedroogd voordat je een nieuwe laag aanbrengt. Dit is wat mij helpt: spoel je kwast regelmatig in schoon water en maak droog met een doekje, of gebruik meerdere kwasten tegelijk voor verschillende kleurstellingen.

Wat heb je nodig voor de nat-in-nat techniek?

Wil je schilderen volgens de nat-in-nat techniek dan heb je de gebruikelijke schildermaterialen nodig. Zoals een doek of papier, olieverf, acrylverf of aquarelverf afhankelijk van je voorkeur en verdunners of mediums. Je kunt het beste zachte en brede penselen gebruiken zodat je kleuren goed kunt mengen. Ik vind het zelf prettig om de penselen niet te klein te kiezen, juist grotere penselen, kwasten, spalters, sponsen en palletmessen leveren spontane toetsen in je werk op.

Ideaal voor ontwikkelen creativiteit

Deze techniek is ideaal om wat creatiever te werken, omdat je penseelstreek, de kleuren en de vormen die je gebruikt kunnen leiden tot nieuwe, verrassende resultaten. Bij het schilderen hebben we vaak een bepaalde voorstelling in ons hoofd, zoals een landschap of een bepaalde vorm. Deze nat-in-nat techniek is heel geschikt om hiervan los te komen. Je leert losser te schilderen. Wees niet bang om met kwast en verf over je bestaande werk te schilderen, hieruit kunnen juist weer spontane werken ontstaan! Deze techniek is eigenlijk een belevenis die je ook heel goed met kinderen kunt oefenen.

Tekst en beeld: Carola Siksma-Ruiters
Lees meer SchilderWiki artikelen